Konfuzioni që pasoi sulmet terroriste në Bruksel e ka vënë sistemin belg të zbulimit në një pozitë shumë të vështirë, nën kritika nga e gjithë bota. Sulmet zbuluan të meta të shumta në grumbullimin dhe shkëmbimin e informacionit nga autoritetet e sigurisë.
Ndërkohë që u vunë në lëvizje të gjitha strukturat për të gjetur të dyshuarit për sulmet e Brukselit, autoritetet belge ishin nën presion të madh. Vetë ministri i brendshëm ofroi të jepte dorëheqjen:
“Nëse i analizojmë një nga një gjërat, mund të ngrihen pyetje të mëdha për një numër aspektesh, për departamentin e drejtësisë, për zhvillimet që pasuan si dhe për policinë”.
Autoritetet belge janë nën kritika nga mbarë bota. Presidenti turk tha se një nga të dyshuarit duhet të ishte nën mbikqyrjen e belgëve:
“E kishim informuar ambasadën belge me një notë diplomatike për deportimin e të dyshuarit më 14 korrik 2015. Autoritet belge e liruar personin”.
Kritika kanë bërë edhe disa zyrtarë amerikanë. Por edhe më shqetësuese për ta është fakti se këto probleme nuk janë asgjë e re për Belgjikën dhe vende të tjera evropiane dhe disa mangësi janë vërejtur që në sulmet e Madridit dhe Londrës në 2004 dhe 2005.
“Duhet të përshpejtojmë disa nga propozimet që kemi paraqitur për ndjekjen e fondeve, për të garantuar që terroristët nuk do të përdorin karta krediti dhe karta të parapaguara; për të ndjekur nga vijnë armët,”shprehet Zëvendës Presidenti i Parë i Komisionit Evropian Frans Timmermans.
Ka shpresa për përmirësim nga ngritja e Qendrës Evropiane për Kundër Terrorizmin, por zyrtarë aktualë dhe të mëparshëm të anti terrorizmit thonë Evropa duhet të ishte zgjuar prej kohësh.
“Vetëm një numër i vogël nga miqtë tanë evropianë e luajnë këtë lojë në nivelin ku jemi ne; problemi qëndron tek shkëmbimi i informacionit,” thotë ish-drejtori i CIA-s, Michael Hayden.
Një tjetër shqetësim është fuqizimi i agjencive evropiane të sigurisë, për t’u dhënë atyre kapacitetet ligjore dhe teknologjike për të grumbulluar të dhënat e zbulimit në kohë.
“Parashikoj se do të krijojë stres të madh në Evropë kur secili nga vendet të fillojë ta kuptojë se duhet të gjejnë një baraspeshë të re mes të drejtave të qytetarëve për privaci dhe të drejtës për jetën,” shprehet zoti Hayden.
Bota është përballë një realiteti të ri; siç e përshkruan një zyrtar amerikan, Shteti Islamik “ka ndezur shkrepsen” që po i detyron agjencitë e sigurisë të rendin për t’i shpëtuar flakes.