Tani që Senatorja Hillary Klinton është emëruar nga
Presidenti i zgjedhur Barak Obama në postin e sekretares së shtetit, publikimi
i listës së donatorëve të fondacionit që
drejton bashkëshorti i saj, Bill Klinton, ka shkaktuar një farë habie. Nga kjo listë del që disa qeveri të Lindjes
së Mesme kanë dhënë miliona dollarë për këtë fondacion. Po kështu edhe disa
individë të njohur, duke përfshirë edhe politikanë të huaj. Disa vëzhgues thonë se zonja Klinton, nëse
konfirmohet nga Senati si Sekretare Shteti, mund të vihet përpara pyetjeve për
veprimet që do të ndërmarrë kur të jetë në këtë post pikërisht për shkak të
donacioneve që individë apo qeveri të ndryshme kanë bërë për Fondacionin
Klinton.
"Ajo ka një inteligjencë të jashtëzakonshme dhe një etikë pune për ta
patur zili,” u shpreh Presidenti i zgjedhur Obama kur prezantoi zonjën
Klinton në postin e ri.
Senatorja Hillary Klinton, nëse konfirmohet nga Senati, do të vijë në këtë post
me një përvojë jo thjesht si senatore. Sepse ajo ka për bashkëshort një ish
president që ka shërbyar dy mandate radhazi dhe që është themelues i
Fondacionit Uilliam Xheferson Klinton. Donatorë ndërkombëtarë, përfshirë këtu
disa qeveri, i kanë dhënë fondacionit miliona dollarë për të financuar
bibliotekën e tij presidenciale dhe projekte të ndryshme humanitare.
Bill Klintoni nuk është i vetmi president që vepron kështu. Paraardhësi i tij, Xhorxh
Herbert Ualker Bush, bëri të njëjtën gjë, thotë profesori Henry Nau i
Universitetit Xhorxh Uashington.
"Ai ngriti një bibliotekë presidenciale. Njerëz të ndryshëm dhanë
kontribute për këtë bibliotekë. Njerëzit kontribuan për aktivitetet e tij pasi
ai u largua nga Shtëpia e Bardhë. Më pas, djali i tij, George Bush, u bë
president. Nuk mbaj mend të ketë patur ndonjë shqetësim në atë kohë për faktin
se kush dhe sa kishte kontribuar për të atin e tij e që mund të kishte ndikuar
në këtë apo atë mënyrë mbi vendimet që do të merrte i biri.”
Por ajo që i ndan Presidentin e parë Bush me Presidentin Klinton është fakti se
si perceptohen ata nga publiku, sipas analistit të Institutit Kato, Xhohn Samples.
"Kemi të bëjmë këtu me një ish president i cili ka patur probleme etike,
si brenda edhe jashtë vendit." - thotë ai
Mbreti i Arabisë Saudite Abdullah i ka dhënë fondacionit midis 10 dhe 25 milion
dollarë. Qeveritë e Kuvaitit, Katarit, Omanit, Norvegjisë, Australisë dhe
Bruneit, kanë dhënë gjithashtu shuma të mëdha parash. Por
sipas profesor Naut, këto donancione nuk duket të jenë me natyrë politike.
"Këto vende i kanë dhënë paratë përgjithësisht si shenjë e vullnetit të
mirë. Ato janë pjesë e sistemit global, e komunitetit global. Ato kanë lidhje
të veçanta me Shtetet e Bashkuara.
Por për të shmangur pikëpyetjet që mund të lindin, për shembull se zoti Klinton
mund të ketë ndikim mbi veprimet e zonjës Klinton si sekretare e shtetit, ekipi
i tranzicionit i zotit Obama nënshkroi më 12 dhjetor një marrëveshje me
Fondacionin Klinton.
Kushtet e marrëveshjes përfshijnë publikimin e emrave të donatorëve në të
kaluarën dhe të kontributeve të reja çdo vit. Fondacioni do të lejojë që
zyrtarët e etikës në Departamentin e Shtetit të shqyrtojnë me hollësi të gjitha
donacionet në Fondacionin Klinton. Ndërkohë, programi Nisma Globale Klinton, i
cili merret me punë humanitare jashtë vendit dhe është pjesë e këtij
fondacioni, nuk do të lejohet të marrë para nga qeveritë e huaja.
Sipas zotit Xhon Samples, kjo marrëveshje është me rëndësi për të gjitha palët.
"Deklarimi i donatorëve dhe konsultimi me Departamentin e Shtetit është
përpjekje për të siguruar se njerëzit që marrin vendime politike, që nga zonja
Klinton në Departamentin e Shtetit e deri në Shtëpinë e Bardhë, do të jenë
plotësisht në dijeni se cilat janë aktivitetet e zotit Klinton si qytetar
privat dhe se si duhet vepruar që këto aktivitete të mos ndikojnë mbi politikat
e qeverisë amerikane."
Disa vëzhgues thonë se me marrëveshjen mes zotit Obama dhe Fondacionit Klinton,
problemi i përshtypjes që mund të krijohet se donatorët mund të ndikojnë mbi
veprimet e Sekretares së Shtetit lehtësohet mjaft. Profesor Henry Nau citon si
shembull njërin prej donatorëve, Kuvajtin.
"Ndoshta, deklarimi i emrave do të bëjë që këto donacione të kenë më pak
ndikim sepse ato do të jenë të publikuara kur zonja Klinton të ketë punë me
këto vende. Dhe, mendoj se do të ishte e dobishme nga ana tjetër nëse media bën
detyrën e saj duke i kujtuar lexuesit apo shikuesit se janë dhënë këto apo ato
donacione ndërkohë që zonja Klinton trajton çështje të cilat mund të kishin
rrjedhoja të caktuara për qeverinë kuvajtiane, për shembull.” - thotë profesor Nau
Profesor Nau shton se media, e cila vëzhgon me kujdes sa herë që ka çështje të
debatueshme, me siguri që do të vëzhgojë me kujdes edhe veprimet e zonjës
Klinton si sekretare shteti dhe do të ngrejë pikëpyetje sa herë që në horizont të shfaqen probleme. //mm//