Parku Kombëtar Badlands prej rreth një mijë kilometra katrore kodrinash të rrumbullakta shkëmbore e lëndinash me bar është një pejsazh tejet i larmishëm si në asnjë vend tjetër në Shtetet e Bashkuara. Me një histroi 11 mijë vjeçare dhe me një shtrat fosilesh që datojnë nga 23 deri në 35 milion vjet, ai përbën zonën më të pasur të botës me gjurmët e qënive të gjalla. Në serialin “Parqet Kombëtare të Amerikës” do t’ju sjellim sot pamje nga Parku Badlands në Dakotën e Jugut.
Edhe njerëzit më të ashpër të zonave të thella sfidohen nga vende si ky. Një ferr i vërtetë, tokë e djegur tërësisht nga zjarri. Kështu e përshkroi gjeneral Alfred Sully këtë rajon të Dakotës së Jugut kur u dërgua atje në vitet 1880-të. Edhe tributë e amerikanëve autoktonë të Dakotës i shmangeshin këtij vendi. Ata e quajtën atë Maka Chiga, Badlands, tokat e këqia. Dhe këtë emër mban ky vend deri më sot.
Dikur, në kohët antike, ky ishte tabani i një deti kontinental. Pastaj ai u ngrit, shkau dhe më në fund u tha nga të njejtat forca titanike që formuan Malet Shkëmbore rreth 65 milionë vjet më parë.
Këto ujra gërryen kanionet dhe mesat e gdhendura nga era janë një rast klasik i studimit të erozionit që vazhdon t’i ndryshojë ato. Çdo rrjedhë tëposhtë ndryshon formën e rrëzave të shkëmbinjve të thepisur të Parkut Kombëtar Badlands.
Ky është një nga pejsazhet e botës që po shpërbëhet më me shpejtësi. Eventualisht thepat shkëmbore do të bien, rëpirat e zhveshura do të zhduken dhe gjithë kjo zonë do të kthehet në një fushë të gjerë. Por ky proces transformimi do të marrë disa miliona vjet.
Vizitorët e sotëm mbeten shpesh të mahnitur se fosilet e kuajve, krokodilëve dhe breshkave të mëdha të detit janë pjesë e këtij pejsazhi të rreshkur. Mace të egra dhe krijesa të tjera që janë zhdukur prej kohësh endeshin këtu shumë vjet më parë. Sot, një tjetër kafshë e Amerikës së vjetër endet në Badlands dhe ky është bizoni.
Në vend që të braktisej dhe harrohej, ky pejsazh i çuditëshëm pret mijëra vizitorë çdo vit. Shumë prej tyre bien dakord me Theodore Roosevelt-in kur vinë këtu, i cili dikur kishte një fermë në Badlands të Dakotës së Veriut, të cilën e kishte përshkurar “si një vend plot kuriozitete, me një bukuri fantasitike në llojin e vet”.
Madje, arkitekti i famshëm, Frank Lloyd Wright, gjeti spiritualitetin në piramidat, thepat dhe majat e Badlands. Sipas fjalëve të tij “Këtu për herë të parë materia është plotësisht në gjendje të lirë dhe lidhja me atë që njeriu shpesh e quan zot është e pashmangshme këtu”.
