Kur gazetarja kineze Su Yutong u largua nga vendi i saj në vitin 2010, ajo mendoi se do të gjente sigurinë. Por korrespondenti i Zërit të Amerikës, Liam Scott, njofton nga Berlini se zonja Yutong po sulmohet nga Kina, ndërsa qëndron si azilante në Gjermani.
Su Yutong është bërë një kuzhiniere e mirë. Përgatitja e gatimeve që i pëlqenin në Pekin, e lidh gazetaren me vendin e saj të origjinës dhe e ndihmon të mbushë ditët e gjata që i kalon e vetme në shtëpi.
Arsyeja për vetëizolimin e saj janë sulmet dhe kërcënimet prej vitesh nga Kina.
“Vazhdoj të them të vërtetën. Kështu që duan të më heshtin, edhe duke më kërcënuar”, thotë zonja Yutong.
Shpërndarja e një libri të ndaluar në Sheshin Tiananmen në vitin 2010 ishte fillimi i problemeve për zonjën Su. Policia kineze i bastisi shtëpinë në Pekin dhe ajo u vendos nën arrest shtëpiak.
Por, me ndihmën e miqve, ajo u arratis drejt Evropës.
Për ca kohë, kryeqyteti i Gjermanisë i dha një ndjesi sigurie. Zonja Su shkruajti artikuj për të drejtat e njeriut për rrjetin Deutsche Welle dhe më pas Radion Azia e Lirë. Por në vazhdim ajo e humbi ndjesinë e sigurisë.
Në vitin 2022, burra të çuditshëm filluan të shfaqeshin tek godina e saj, të sjellë aty nga një faqe e paligjshme për seksin në internet ku ishte publikuar adresa e saj.
“Ndjeva neveri dhe poshtërim. Kisha edhe probleme mendore në atë kohë dhe kisha frikë të ecja në rrugë”, thotë ajo.
Më pas gjërat u përkeqësuan. Në vitin 2023, identiteti i zonjës Su dhe dy aktivistëve të tjerë u përdorën për t’u regjistruar në hotele në Berlin dhe qytete të tjera. Nga ato dhoma u bënë telefonata për të lajmëruar për vendosje bombash.
Ekspertët thonë se rasti i saj është ekstrem edhe për Pekinin, që radhitet megjithatë ndër vendet që bëjnë represionin më të madh ndaj personave në vende të tjera.
“Taktikat bazë të represionit transnacional janë përgjithësisht të krijuara me qëllimin për t’i treguar njerëzve se nuk mund t’i shpëtojnë qeverisë kineze”, thotë Marieke Ohlberg, nga Fondi Marshall Gjerman.
Objektivi kryesor është ndalja e kritikave ndaj Kinës në vende të tjera. Ambasada e Kinës në Berlin dhe ministria e Jashtme kineze nuk iu përgjigjën kërkesave për koment të Zërit të Amerikës.
Të qenit objekt i këtyre sulmeve është një përvojë shumë vetmitare. Për një periudhë dyvjeçare, zonja Su pothuajse nuk dilte fare nga apartamenti i saj. Ajo thotë se edhe diçka e thjeshtë, si një shëtitje në park, mund të shoqërohet me ndjesinë e rrezikut.
“Kur dilja, kontrolloja gjithë kohës se mos kishte njerëz të dyshimtë përreth meje dhe rrallë dilja nga shtëpia”, tregon zonja Yutong. Një reagim i këtillë është i pritshëm, thonë ekspertët.
“Paranoja është një reagim i zakonshëm në komunitete të ndryshme. Njerëzit shpesh frikësohen se faktorë të tjerë, apo individë brenda komunitetit mund t’i spiunojnë. Dhe kjo nuk është frikë e pabazë”, thotë Gozde Bocu, nga organizata për teknologjinë dhe të drejtat e njeriut “Citizen Lab”.
Megjithatë, zonja Su thotë se tani ndjehet më pak e frikësuar.
“Nuk e prisnin që pak nga pak unë do të arrija të dal nga hija ku më futën. Mendoj se janë ata që duhet të më kenë frikë mua dhe jo e anasjellta. Nuk munden të më heshtin. Nuk ia arrijnë dot kësaj”, thotë zonja Yutong.
Jeta e saj është përmbushur sërish, por në apartamentin e saj ka mobilje të pakta. Pas incidenteve të vitit 2023, policia gjermane rekomandoi që ajo të ndërronte vendbanimin. Ajo u zhvendos dhe la pothuajse gjithçka pas.
“Kina bllokon të vërtetën. Duhen gazetarë të shumtë që të thonë historitë e vërteta, të tregojnë ngjarjet reale dhe të vërtetën”, thotë ajo.
Në një njëfarë mënyre, zonja Su thotë se të jep një ndjesi të mirë kur mëson se edhe Pekini frikësohet. Nëse nuk do t’ja kishin frikë, mendon zonja Su, nuk do të ishin përpjekur kaq shumë që ta heshtin.