Lojrat Olimpike po mbërrijnë në mbylljen e tyre në Pekin,
me qindra medalje të fituara dhe dhjetra rekorde të reja botërore. Ndërsa
specialistët e sportit po grumbullojnë statistikat, analistët poitikë po
diskutojnë trashëgiminë e këtyre Lojrave për Kinën dhe popullin e saj.
Çmimi ishte tepër i lartë për qeverinë kineze e cila investoi miliona dollarë për përgatitjen e Lojrave olimpike të këtij viti.
Por specialistët kinezë kanë tjetër mendim kur ngrihet pyetja nëse Lojrat olimpike e kanë ndryshuar këtë vend të lashtë.
Kreu i misionit të Kombeve të Bashkuara në Kinë, Khalid Malik, thotë se organizimi i lojrave ishte një arritje për udhëheqësit e një vendi të zhvilluar si Kina.
"Ata e përqendruan vëmendjen e tyre tek gjithë kjo ngjarje
në përgjithësi. E gjithë infrastruktura e Pekinit u përmirësua nga këto linja
autobusësh, deri tek linjat e metrosë. Mendoj se gjithë këto ndryshime do të
jenë një trashëgimi e qëndrueshme për të ardhmen" - tha ai
Olimpiket e kanë ndryshuar Kinën në disa drejtime. Mbas një muaji me masa kundër ndotjes, qiejt u pastruan dhe cilësia e ajrit në Pekin arriti nivelin më të lartë në 10 vjet.
Shi Yin Hong , Drejtor i Studimeve
Amerikane në Universitetin Popullor të Pekinit, thotë se kjo është trashëgimia
më e madhe që lanë Lojrat e Pekinit. Ai thotë se:
Për të tjerët shpresa se Lojrat mund të ndihmonin zbutjen e kontrollit të qeverisë ndaj shoqërisë, nuk arriti të përmbushet. Gazetarët e huaj u lejuan që të raportonin më lirshëm, por ata u përballën dhe me kufizime në disa tema të caktuara.
Qeveria projektoi zona të veçanta për protestat gjatë Lojrave, por nuk u dhanë leje për demonstrime: dhe ata që aplikuan për leje, sipas njoftimeve, nuk u lejuan. Qeveria vazhdoi që të bllokonte faqet e internetit që kishin të bënin me të drejtat e njeriut dhe pavarësinë e Tibetit.
Përgatitjet gjithashtu sollën shkatërrimin e shtëpive të disa banorëve dhe dëbimin e punëtorëve të ardhur nga pjesë të tjera të vendit dhe lypsave nga Pekini.
David Wallechnesky, autori i një libri për Olimpiket, thotë se ai nuk pret kurrë që Lojrat do të ndryshojnë Kinën.
"Është një diktaturë një-partiake. Ekonomia e tyre, nuk
ka nevojë për ndihmë. Ata nuk kanë nevojë që të hapen ndaj botës për arsye
ekonomike. Ata janë tashmë në tregun botëror. Kështu që idenë që Olimpiket do
të sillnin ndonjë ndryshim në politikën kineze, thjesht nuk e marr të mirqenë". - thotë Wallechnesky
Organizimi i Lojrave Olimpike i dha mundësinë qeverisë kineze që të tregonte forcë, të rriste prestigjin dhe të afirmnte legjitimitetin e saj, sipas Jaime Metzl nën president i qendrës Shoqëria Aziatike
" Legjitimiteti i
qeverisë vjen nga fakti që ajo ishte e aftë që të shfaqte disa aspekte, si
rritjen ekonomike, apo simbolin e këtyre Olimpike, - të cilat treguan se Kina
mund të bëjë dicka jo vetëm në nivelin botëror, por duke e tejkaluar këtë
nivel". - thotë Metzl
Të tjerë thonë se udhëheqja kineze nuk ka interesa afatgjata në lejimin e një liberalizimi të shpejtë dhe të plotë.
Viktor Cha Profesor i Srudimeve aziatike në Universitetin George Washington thotë se Lojrat do të kenë një ndikim.
"Olimpiket arritën të detyrojnë udhëheqjen që të bëjë
hapa të vegjël që nuk janë karakteristike për këtë udhëheqje. Dhe këto hapa do
të kenë një ndikim". - tha ai
Shumica pohojnë që Kina mbas Olimpikeve do
të tregojë më shumë vetësiguri në skenën botërore, pavarësisht se ku; në sport,
biznes apo politikën ndërkombëtare. //mm//