Monedha Euro ka rënë shumë pas njoftimit të Bankës Qendrore Evropiane për blerjen në masë më të madhe të bonove të thesarit se sa pritej, rreth 67 miliardë dollarë në muaj. Ky stimulim shikohet shpesh si një formë e prodhimit të parasë. Korrespondenti Henry Ridgewell nga Londra shqyrton nëse kjo lëvizje mundet të shpëtojë ekonominë e Eurozonës, si dhe mësimet që janë nxjerrë nga programe të ngjashme në botë.
Lëvizja e guximshme e Bankës Qendrore Evropiane u shkaktua nga shifra alarmante që tregonin deflacion me 0.2% në Eurozonë gjatë 3-mujorit të fundit, duke rritur shanset që njerëzit të ndalojnë blerjet, në pritje të rënies së çmimeve.
A do të mundet pra blerja e bonove të shpëtojë ekonominë e Evropës? Gjasat janë të pakta, thotë Christian Odendahl, krye-ekonomist në Qendrën për Reformim Evropian në Londër.
“Problemi është se Banka Qendrore Evropiane (BQE) ka pritur shumë përpara se të marrë në konsideratë këtë hap të guximshëm. Lëvizja po ndryshon për mirë pritshmëritë e njerëzve, në një kohë kur optimizmi ka rënë goxha.”
Madje edhe ky program prej 1.3 triliardësh mund të mos mjaftojë, thotë Kathleen Brooks, e bankës së këmbimit të monedhës Forex.com.
“Diçka që kemi vënë re prej shembullit të Shteteve të Bashkuara, dhe të Japonisë, është se duhet një shumë e jashtëzakonshme parash për të krijuar një impakt nëpërmjet blerjes së bonove.”
Programi i Shteteve të Bashkuara për blerjen e bonove nxjerr dhe mësime të tjera, thotë Christian Odendahl.
“Një mësim është se që të funksionojë mirë duhet të jesh i guximshëm që në fillim. Është pra efekti i njoftimit të fortë, që e bën tregun të besojë se vërtet po vjen ndryshimi.”
Blerja e bonove në Eurozonë, ka edhe efekte të shtuara të riskut politik, thotë znj. Brooks.
“Nëse një bankë qendrore fillon të blejë asetet e vendeve të ndryshme anëtare, atëherë papritur ekonomitë më të mëdha, si Gjermania, shndërrohen në përgjegjëse për këto shtete nëse nuk paguajnë bankën qendrore.”
Gjatë Forumit Ekonomik Botëror në Davos, Kancelarja gjermane Angela Merkel e priti në mënyrë të vakët njoftimin e programit për blerjen e bonove.
“Është tani momenti që të pastrojmë dhe konsolidojmë financat tona. Tani që niveli i interesave është i ulët.”
Japonia ka përjetuar një dekadë të tërë inflacioni të ulët dhe rritjeje të ngadaltë, dhe vetëm rishtazi po tregon shenja ripërtëritjeje.William Saito, këshilltar i lartë i Kryeministrit të Japonisë Shinzo Abe, thotë se krahasimi nuk mund të bëhet plotësisht.
“Japonia është një rast i mirë prej të cilit mund të mësojë Evropa. Ajo që ndryshon rrënjësisht nga Japonia, është se Evropa është e përbërë nga shumë vende të ndryshme me mënyra të ndryshme të të menduarit.”
Këto diferenca mund të dalin në pah gjatë zgjedhjeve që po zhvillohen në Greqi, të cilat pritet të fitohen nga partia e ekstremit të majtë, Syriza. Popullariteti i saj është krijuar bazuar në kundërshtimin ndaj masave shtrënguese të udhëhequra prej Gjermanisë.